شهزاد محمدیان

طراحی برنامه ورزشی اصول تجویز تمرینات یک نسخه تمرینی عبارت است از یک برنامه اختصاصی از حرکات بدنی که در جهت ذخیره قواء یا ایجاد تناسب و یا حفظ سلامت در بدن طراحی شده است.این برنامه باید شامل حدود روشنی از نوع،شدت،مدت،و نحوه پیشرفت تمرینات ورزشی باشد.تخصیص مدتی معین برای«گرم کردن بدن»و یا«خنک کردن بدن»به صورت بخش لاینفک برنامه تمرینی،لازم است.هدفهای کوتاه مدت و بلندمدت «برنامه تمرین»باید تعیین شوند،و بر اساس«واکنش بدنی و روانی او»به برنامه،باید هرچند یکبار تجدید نظر شوند. در افراد سالم بدون نشانه بیماری،برای اینکه فرم گرفتن و تقویت بدن با نظمی پیشرونده اتفاق افتد،خطوط کلی تمرینات بدنی کاملاً شناخته شده اند و در دسترس هستند.افرادی که اختلالات جسمی و یا بیماریهای مزمن دارند،به تغیر در این نسخه نیاز دارند،زیرا باید مطمئن شد که امکان رسیدن به هدفهای برنامه،بدون اثرات سوء فراهم است. واکنش فیزیولوژیکی و روانشناختی به تمرینات بدنی در بین افراد،البته متفاوت است.این واکنش ها،در بین افرادی که رنج می برند،از تنوع بیشتری برخوردار است.پس،به هنگام تجویز ورزش برای چنین افرادی،لازم است از جریان بیماری و تاثیر فیزیولوژیکی ورزش بر وضعیت بیمار«برآورد روشنی»در اختیار داشته باشیم.در ضمن،افرادی که در وضعیت جسمی مشابهی هستند،ممکن است به نحو کاملاً متفاوتی از یکدیگر،و با سرعت متفاوت،نسبت به برنامه ورزشی مشابه واکنش نشان دهند.آگاهی از این که تمرین ممکن است چه اثرات متفاوتی در افراد بگذارد،به پزشک کمک می کند که نسخه اش را متناسب و در خور تحمل و نیاز هر بیمار تغییر دهد. مشخص کردن دقیق تاریخچه پزشکی بیمار،فرآهم آوردن تصویری گویا از «عوامل خطر ساز»برای وی،شیوه زندگی،انگیزه ها،علائق،و داروهایی که اخیراًمصرف کرده است،همه و همه برای تجویز یک نوع از تمرینات بدنی،«پیش نیاز»محسوب می شوند.فهرست داروهایی که بیمار اخیراً مصرف کرده است،و تشخیص اثرات آنها بر واکنش بیمار نسبت به ورزش،حائز اهمیت است. نسخه ای که برای ورزش تجویز می شود،باید عملی و قابل اجرا باشد.در شکل گیری این مسئله که:«وقتی بیمار یک برنامه تمرینی را شروع می کند،آیا ادامه می دهد یا نه؟»متغیرهای زیادی دخالت دارند.تاثیر این متغیرها،برحسب علاقه شخصی،نتایج برنامه کوتاه مدت و بلندمدت،فرصت تمرین بدنی،و دسترسی به وسایل ورزشی،ممکن است کم وزیاد شود.همچنین،سن،موقعیت جغرافیایی،و حتی جنبه های فرهنگی نیز ممکن است روی تمایل فرد به«ادامه انواع خاصی از تمرینات»اثر بگذارد.با آگاهی از تاثیر این عوامل،می توان به نحو قابل ملاحضه ای تحمل یا پذیرش فرد نسبت به نسخه تجریز شده را تقویت کرد. یک برنامه ورزشی را می توان به دلایل مختلفی آغاز کرد،که شامل مواردی مشخص به شرح زیر است: 1. جلوگیری از سیرپیشرونده بر هم خوردن تناسب اندام. 2. ضرورت بهبود تناسب بدنی بطور کلی،و تناسب ظاهری اندام ها،و احساس«سرحال بودن». 3. تقلیل خطر پیشرفت بیماری،یا برگشت بیماری. 4. بهبود ظرفیت حرکتی فرد در هنگام کار،بازی،یا مشارکت در فعالیت های خانه. توجه به این اصل نیز حائز اهمیت است که میزان و شدت تمرینات لازم برای کاهش خطر بیماری،بمراتب کمتر از میزان و شدت تمریناتی است که جهت بهبود و حفظ سطوح بالای تناسب فیزیکی بدن لازم می شود.بر طبق این اصل،افرادی که بیماریهای خاص دارند می توانند با یک برنامه ورزشی سبکتر به فواید بهداشتی چشمگیری برسند.زیرا برنامه ورزشی سبک،خطرات ناشی از فعالیت های شدید فیزیکی را تقلیل می دهد. واقعیت این است که بهره گیری از برنامه ورزشی سبک،یک هدف قابل دستیابی برای اکثریت افراد است،و بدین لحاظ،حتی برای همه کسانی که دچار مشکلات خاص جسمی یا بیماری نیستند نیز کارایی دارد. دانشکده طب ورزشی آمریکا بین آن نوع تمرینات بدنی که به منظور حفظ و تقویت تندرستی است و سایر تمرینات بدنی که برای رسیدن به تناسب فیزیکی بهتر انجام می گیرد،تمایز قائل شده است.برای برنامه هایی که با هدف«بهبود تندرستی» طراحی می شوند،توصیه هایی دارد که شرح آن در زیر آمده است.بر اساس خطوط هدایتی این دانشکده،کمیت و کیفیت های ورزش های موثر بر تناسب قلبی-تنفسی با آنهایی که فقط برای حفظ تندرستی(صرفا با تغییر شدت تمرینات)تجویز می شوند،تفاوت دارد. در ورزش های تجویز شده،معین کردن شدت حرکات بدنی بسیار مهم است. 1. انجام حرکات بدنی ریتمیک و آئروبیک،که بیشتر به فعالیت عضلانی تکیه دارند.مانند:پیاده روی،شنا،دوچرخه سواری،قایقرانی،بالا رفتن از پله،و اسکی. 2. انجام تمریناتی با40تا85 درصد از ظرفیت«حداکثر اکتساب اکسیژن»و یا 55تا90درصد«حداکثر ضربان قلب». 3. اجام یک ربع تا نیم ساعت از فعالیت های پیوسته یا ناپیوسته آئروبیک. 4. انجام 3تا5 روز ورزش منظم در هفته. 5. افزایش تمرینات،متناسب با سوابق بیماری و برحسب واکنش فرد نسبت به تغییر تمرینات معین شود.اصلاح برنامه ورزشی را می توان از طریق تغییر زمان بندی،شدت،مدت،تعداد،و نوع حرکات بدنی انجام داد.

---

آدرس مطب : شهرک غرب بلوار فرحزادی تقاطع دریا خ نورانی پلاک 19 طبقه سوم
تلفن : 22366770 - 021

نام و فامیل :
تلفن :
ایمیل :
متن پیـام :