عدم موفقیت در پیشگیری و درمان اپیدمی چاقی ناشی از دید محدود به علت های چاقی و چگونگی تأثیر آن بر میزان مرگ و میروابتلا به بیماری ها است.اگر چه افراد جوان و چاقی وجود دارند که(تا به این سن) دارای سلامت مناسبی هستند،اما شواهد بسیاری نشان می دهند که افراد چاق سالم شانس کمتری برای حفظ سلامت خود نسبت به سایر اشخاص هم سن با وزن طبیعی دارند.
رژیم تک بعدی :
گاه در بعضی کتاب ها ونشریات رژیم هایی شامل تعداد محدودی از مواد مغذی دیده می شود که مصرف آن در درازمدت می تواند اختلالات متابولیکی گسترده و عوارض پایداری را به وجود بیاورد.دراین گونه مواقع بدن درابتدا عوارضی نشان نمی دهد و تنها فرد به سرعت وزن کم می کند اما با گذشت زمان عوارض متعددی پدیدار می شود.برگشت به وزنی خیلی بیشتر از وزن اولیه،سوءتغذیه پنهان،ریزش مو،چین وچروک صورت،بی اشتهایی مفرط،عصبانیت شدید ونفرت ازغذا،صدمه به کلیه،چشم،قلب و عروق و عضلات نیز از عوارض آن است.
آب درمانی :
در این روش قندوشکر،مواد نشاسته ای،پروتئین و چربی و چربی حذف می شود وتنها روزانه 3تا4لیتر مایعات به صورت آب،دم کرده های گیاهی مانند گل گاو زبان،گل بابونه،نعناع وپوست سیب و چای کم رنگ استفاده می شود.در صورت پیروی از چنین رژیمی پروتئین های عضلات وسایرارگان ها می سوزن و تولید انرژی می کنند،سپس از تجزیه پروتئین ها کاسته می شود و چربی نیز شروع به تجزیه شدن می کند.از عوارض این روش می توان مختل شدن سیستم قلبی-عروقی و در کنار آن بروز حمله های نقرسی،ایجاد سنگ کلیه،اختلال دستگاه گوارش آریتمی قلبی،حمله قلبی،اختلالات حاد یا مزمن کلیه،بروز دیابت وابسته به انسولین،اختلالات عصبی و روانی و حتی مرگ و میر به خصوص برای افراد آسیب پذیر را بر شمرده که البته این نوع رژیم از طرف دانشمندان و پؤوهش گران مردود اعلام شده است.
دارو درمانی :
تا کنون هیچ دارو و وسیله موثری پیدا نشده است که بدون رعایت شرایط کاهش وزن و پیروی از رژیم های خاص غذایی و نیز انجام فعالیت های بدنی منجر به کاهش سریع وزن و به عبارتی حذف چربی های انباشته د بدن شده و هیچ گونه عوارض ناگوار و نا خواسته نیز ایجاد نکند.داروهایی که برای درمان چاقی استفاده می شوند از چند طریق عمل می کنند :
الف: داروهای افزایش فعالیت سروتونین مانند فن فلورامین و دکس فن فلورامین که با ایجاد تأثیرات روانی باعث کاهش احساس گرسنگی می شوند.
ب: داروهای افزایش دهنده مصرف انرژی در بدن(ترموژنیک)؛این داروها از طریق تولید گرمای بیشتر انرژی را مصرف می کنند مانند:زنادرین و هورمون های تیروییدی که عوارض جانبی ان خستگی و هایپرتیروییدیسم است.
ج: داروهای مدر؛باعث دفع مقدار زیادی آب از بدن شده و ظاهراً منجر به کاهش وزن می شوند.این داروها،مثل لازیکس،هم به هیچ وجه توصیه نمی شوند چون از طریق دفع آب باعث لاغری ظاهری شده در ضمن باعث از دست دهی مواد مغذی نیز می شوند.
د: داروهای ملین و افزایش دهنده دفع(مانند orlistate)متأسفانه گروهی از افراد به علت عدم تحمل گرسنگی،عدم موفقیت در ترک ریزه خواری،ناخنک زدن و جلوگیری از پیش خواری،از این روش برای جلوگیری از افزایش وزن خود استفاده می کنند.گروهی از این داروها با یر قابل جذب کردن محتویات روده را سرعت می بخشند برخی از داروها نیز باعث افزایش ترشحات مخاطی روده بزرگ شده و ایجاد مدفوع نرم و آبکی می کنند.در بعضی از مواقع نیز(مانند دارویorlistate)مانع فعالیت لیپاز پانکراس شده که در نتیجه هضم چربی مصرفی را مختل می کند.بدین ترتیب حدود 30 درصد از چربی دریافتی همراه با مدفوع دفع می شود.
عوارض جانبی :
بعد از قطع داروهای ملین فرد دچار پیوست می شود. از دیگر عوارض ان تورم،انقباض،کم آبی،برهم خوردن الکترولیت های بدن و در نتیجه ایجاد بی نظمی هایی در قلب و حتی سکته، مشکلات کلیوی،و در مواردی مرگ و... است.یادآوری این نکته ضروری است که اکثرداروهایی که وارد بازار شده اند مورد تأیید سازمان خواربار و دارو(FDA)نبوده و به آنهایی هم که تأیید شده اند تحت شرایط خاص و زیر نظر پزشک و متخصص تغذیه اجازه مصرف داده می شود. اصطلاحات دیگری نیز جهت درمان چاقی دیده شده است و عبارت اند از کمربند لاغری،ژل های موضعی،چسب و گوشواره های لاغری که هیچ کدام به طورمطلق اثرگذار نبوده ودر ضمن بدون مشورت با متخصصین تغذیه مفید مناسب شناخته نشده است.
جراحی :
دارای روش های مختلفی است :
الف : بای پس معده؛اصطلاحاًبه برداشتن قسمتی ازمعده و کوچک کردن به وسیله دوختن یا منگنه کردن گفته می شود.دراین روش حجم معده کوچک شده و فرض بر این است که فرد غذای کمتری بخورد به عبارتی دیگر غذای کمتری در معرض اثر آنزیم های گوارشی قرار می گیرد و بدین وسیله با اختلال در جذب باعث کاهش انرژی دریافتی غذا می شود.مهم ترین عارضه برداشتن معده،بزرگ شدن دوباره معده به مرور زمان،حالت تهوع و استفراغ است.
ب : قسمت هایی از روده باریک را جهت جلوگیری از کاهش هضم و جذب مواد مغذی بر می دارند.در برداشتن روده جذب مواد مغذی مثل ویتامین ها و املاح که وجودشان از نظر سلامتی مفید است،کاهش می یابد.بدیهی است به دلیل عدم جذب بعضی از مواد مغذی در دو روش مذکور مراجعه به متخصص تغذیه الزامی است.در ضمن به طور معمول بیمار تا یکسال بعد از جراحی یک سوم وزن اضافی خود را از دست می دهند اما بعد از آن احتمال بازگشت به وزن اولیه وجود دارد.
ج : ساکشن(لیپوساکشن)؛به خاج کردن چربی از شکافی به اندازه1-2cm دربافت چربی از طریق لوله ای که به بیرون متصل است اصطاحاً لیپوساکشن گفته می شود.این عمل بر روی افراد جوان که چاقی موضعی دارند انجام می گیرد چون در جوانان قابلیت ارتجاعی پوست اجازه می دهد پوست به حالت اولیه برگردد.این روش تنها برای بیماران بسیار چاق عملی است و به عنوان یک روش جراحی زیبایی تبلیغ می شود.اما مقدار چربی برداشته شده در این روش در مقایسه با کل چربی اضافی در بیماری که از نظر پزشکی بسیار چاق است بسیار ناچیز است در بسیاری از موارد نیز رضایت بخش نیست.
د: بادکنک های معده ای:برای کاهش گنجایش معده بدون خطرات ناشی از جراحی شکمی بادکنکی در معده قرار می گیرد،نتایج این روش ناامید کننده است.کاهش وزن ناچیز و بازگشت پذیر است وخطر ابتلا به زخم موکوس معده بسیار بارز است.با وجود اینکه اغلب در نظر بیماران به علت مراقبت های پزشکی طولانی که باید بعد از جراحی داشته باشند ونیز معایب دیگراز تصمیم خود پشیمان می شوند.ولی همیشه می توان جراحی را به عنوان آخرین راه حل و نیز به عنوان روشی که به همراه آن می توان رژیم را اجرا نمود یاد کرد.
سیم پیچ کردن آرواره ها :
سیم بندی آرواره از روش های استاندارد در درمان شکستگی و مشکلات دهانی است که در این صورت بیمار قارد به جویدن نبوده و تنهامی تواند از رژیم های مایع استفاده کند.از این روش به دلیل محدود شدن غذای دریافتی در درمان چاقی نیز استفاده می شود و چون در این روش منجر به کاهش وزن شده ولی معمولاًشخص بعد از باز کردن سیم ها به وزن اولیه باز می گردد.البته این روش در ایران اعمال نمی شود.
آدرس مطب : شهرک غرب بلوار فرحزادی تقاطع دریا خ نورانی پلاک 19 طبقه سوم
تلفن : 22366770 - 021
