مسمومیتهای غذایی
از دیدگاه بهداشت عمومی مسمومیتهای غذایی یکی از عمده مشکلات و معضلات جوامع صنعتی بشمار میرود طبق مطالعات انجام شده همه ساله بیش از هزاران میلیون مورد اسهال حاد در بین بچه های زیر پنج سال در کشورهای آفریقایی آسیایی و آمریکای لاتین اتفاق میافتد که منجر به مرگ بیش از ۵ میلیون کودک می.گردد در حقیقت آمار دقیقی از میزان مسمومیتها در دسترس نیست چون بسیاری از افرادی که مسموم شدهاند با توجه به درجه مسمومیت ممکن است هرگز به مراکز درمانی مراجعه نکرده و با پرهیز غذایی یا روشهای درمانی سنتی و گیاهی با مسمومیت برخورد نمایند فرد مسموم عملاً کارآئی مناسبی نداشته و اگر زیان اقتصادی ناشی از عدم حضور در محل کار با هزینه داروی مصرفی وی جمع شود همه ساله زیانهای اقتصادی هنگفتی به جوامع مختلف بویژه جوامعی که دارای سطح بهداشتی پائین تری هستند وارد می.شود
بنابراین شناخت عوامل مسمومیت زا و مقابله با آنها اولین راهکار منطقی و مناسب است با این وصف مسمومیت به اشکال مختلف هنوز هم وجود دارد. عمده ترین علائم مسمومیت شامل اسهال، استفراغ و درد شکم می.باشد این علائم حداقل یکساعت تاحداکثر ۵ روز پس از مصرف غذای آلوده ظاهر میگردد در انواع مسمومیت ها ممکن است علائم دیگری نیز ظاهر شوند که در اینجا بدلیل گستردگی بحث از ذکر سایر عفونتها و عوارض ناشی از آنها اجتناب کرده و به طبقه بندی آنها میپردازیم .
الف: عفونت های غذایی
عبارتست از بیماریهای عفونی که در اثر مصرف غذای آلوده به انسان منتقل میشود نظیر سالمونلوز، ویبریوز، کلی با سیلوز و برخی دیگر از بیماریهای ویروسی .
ب : مسمومیت های غذایی
در اینجا بر عکس مورد قبل ورود خود میکروب عامل بیماری نیست بلکه مصرف سموم مترشحه از باکتریهایی نظیر کلستریدیوم بوتولینوم ،اشرشیاکلی، شیگلا ،باسیلوس سرئوس و استافیلوکوک پاتوژن عامل ایجاد مسمومیت است.
علاوه بر باکتریها قارچها و کپکها نیز قادر به ترشح سموم هستند که به سموم مترشحه آنها بطور کلی مایکوتوکسین گفته می.شود مثال آن آفلااتوکسین است که ازکپکی بنام آسپرژیلوس فلاووس ترشح می.گردد
ج : عوارض ناشی از انگلها
عبارتست از بیماریهایی که توسط انگلهای موجود در ماده غذایی به انسان منتقل میگردد مثل توکسوپلاسموز که {عامل انتقال آن گربه (است} و ژیاردیوز که ناشی از آلودگی با انگل ژیاردیا است
د: عوارضی که در اثر مصرف مواد افزودنی غیر مجاز و یا مصرف بیش از حد توصیه شده مواد افزودنی مجاز و یا در اثر مصرف باقی مانده داروها و سموم ایجاد میشود
مثالهایی از این نوع عوارض عبارتند از:
برای مواد افزودنی غیر مجاز مثل رنگهای غیر خوراکی که بعضا به مواد غذایی اضافه میشود.
- برای مواد افزودنی مجاز طبق کدکس حداکثر مصرفی به ازای هر کیلو گرم وزن بدن ذکر میشود که اگر بیش از این حد در روز مصرف گردد میتواند باعث بروز عارضه گردد. میزان اندازهگیری ممکن است X mg/kg/day باشد یعنی X میلی گرم ماده افزودنی که به ازای هر کیلوگرم وزن بدن مجاز به مصرف آن طی یک روز هستیم .
- باقی مانده داروها نظیر وجود آنتی بیوتیک در شیر و .گوشت باقی مانده بعد از استفاده از سموم دفع آفات نباتی در گیاهان برخی از سموم در بدن تجمع پیدا میکنند یعنی بدن ما قادر به تجزیه و یا دفع آنها از طریق ادرار نمیباشد یکی از این سموم سرب است که در نقاط مختلف بدن بویژه در کبد تجمع پیدا میکند و آثار سوء آن ممکن است مثلاً بعد از ۲۰ سال بروز کند. این مسمومیت ها تا زمان بروز بدون علائم ظاهری بوده و بنابراین بسیارخطرناک میباشند .
شرایط غلط نگهداری و آماده سازی مواد غذایی نیز ممکن است باعث بروز مسمومیت شود. مثلاً غذایی در یک محل طبخ میگردد و برای توزیع نا گزیر از حمل و نقل آن هستیم در همین حین ممکن است غذا آلوده شده و مصرف آن مسمومیت افراد را بدنبال داشته باشد .
تهیه کننده دکتر شهزاد محممدیان متخصص تغذیه ورزشی از استرالیا
آدرس مطب : شهرک غرب بلوار فرحزادی تقاطع دریا خ نورانی پلاک 19 طبقه سوم
تلفن : 22366770 - 021
