شهزاد محمدیان

راه های کاهش خستگی و اسید لاکتیک در بدن ورزشکاران
هر ورزشکاری که اثرات ناتوان کننده تولید اسید لاکتیک را تجربه کرده باشد،خوشحال خواهد شد که در مورد بافرهای خون مطالبی بیاموزد.با استفاده از فسفات سدیم که یکی از بافرهای خون است می توان تجمع اسید لاکتیک،ماده ای هنگام ورزش تولید شده و باعث درد و خستگی عضلات می شود، را به تأخیر انداخت.
بافرهای خون،مواد شدیداً قلیایی هستند که اسید لاکتیک را خنثی کرده و زمان خسته شدن عضله را به تأخیر می اندازند.مطالعات اخیر نشان داده که فلسفات سدیم نه تنها سطح لاکتات خون را کاهش می دهد،بلکه حداکثر توانایی خون برای جذب اکسیژن را نیز افزایش می دهد، که هر دور این اثرات برای بالا بردن کارایی ورزشی مطلوب هستند.مطالعه ای روی 10 دونده انجام شد که اکسیژن متوسط آنها قبل از آزمایش 56 میلی متر برای هر کیلوگرم در دقیقه بود.بعد از مصرف یک گرم فسفات سدیم چهر بار در روز به مدت سه روز،سطح لاکات خون آنها از 5 میلی به زیر 4 میلی سق.ط کرد.
به نظر می رسد،فسفات سدیم،سطح 2و3 دی فسفوگلیسرات که باعث افزایش برداشت اکسیژن و کاهش تولید اسید لاکتیک می شود،را افزایش می دهد.مصرف جوش شیرین(بیکربنات سدیم)از تولید اسیدلاکتیک می شود،که ظرفیت ورزشی را کاهش می دهد، جلوگیری می کند.میزان مصرفی در تحقیقی که انجام شد،300میلی گرم به ازای هرکیلوگرم وزن بدن بود.پس میزان تولید شده برای فردی که 70 کیلوگرم وزن دارد،حدود 21 گرم است.یک عارضه جانبی مصرف بی کربنات سدیم،اسهال است.
افرادی که مشکل احتباس سدیم یا فشارخون بالا دارند،نباید از بافرهای خون استفاده کنند.گرچه تحقیقات بیشتری در این زمینه لازم است،اما بررسیهای اولیه نشان داده که بافرهای خون کارایی ورزشی را از طریق به تأخیر انداختن شروع خستگی عضلانی خصوصاً در ورزشکاران مبتدی و آموزش ندیده،بالا می برند.
-هر ورزشکاری بعد از یک فعالیت یا مسابقه طاقت فرسا،درد و سوزش عضلات،خستگی و حتی گرفتگی عضلات را تجربه کرده است.این حالات به علت ساخته شدن اسید لاکتیک است.که در هنگام ورزش سخت و در شرایط کم بودن اکسیژن عضلات تولید می شود.بهبود اکسیژن رسانی به عضله،هدف دانشمندانی است که در زمینۀ ورزش تحقیق می کنند،زیرا به این وسیله می توان بازده عضلانی را افزایش داد و کارایی ورزشی را به حداکثر رساند.به نظر می رسد این هدف با کشف دهنده های گروه متیل تأمین شده باشد که در فرآیند بیو شیمیایی که ترانس متیلاسیون نامیده می شود،شرکت دارند.
دهنده های گروه متیل در اکسیژن رسانی اهمیت اساسی دارند:هرچه گروه متیل بیشتری در یک ماده غذایی باشد،اکسیژن بیشتری را می تواند برای عضله تأمین کند.دهنده های گروه متیل،از طریق شرکت در اکثر واکنش های سلولی،افزایش کارایی بیولوژیکی را تسریع می کنند.دهنده های گروه متیل در ساختن پروتئین و اسید نوکلئیک و حفظ انسجام دستگاه عصبی نقش دارند.معروف ترین دهندۀ متیل، دی متیل گلیسین یاDMG است که نام دیگر آن ویتامینB15 است.پی یرسون و شاو،این ماده را در کتاب پرفروش خود،«افزایش طول عمر»یک محرک سیستم ایمنی معرفی کرده اند.
تری متیل گلیسین(TMG)
جدیدترین کشفی که در جهت بالا بردن اکسیژن رسانی به عضله صورت گرفته،کشف ماده ای است که از نظر شیمیایی پسر عموی DMGاست و تری متیل گلیسین یاTMG نام دارد.همان طور که از پیشوند این ترکیب یعنی«تری»پیدا است،این ماده سه گروه متیل دارد که پس از DMG قوی تر و مفیدتر است.
TMGیک متابولیت طبیعی بدن است و هنگامی که پیش سازهای آن یعنی کولین و آمینو اسید متیون به مقدار کافی وجود داشته باشد،ساخته می شود.TMG طی فرآیند حیاتی ترانس متیلاسیون،سه گروه متیل خود را داده و8 آمینو اسید را به بیش از 100 آمینو اسید با وظایف خاص خود تبدیل می کند.
گروه های متیل به طور طبیعی در غذاهایی نظیر گوشت گاو،جگر،زردۀ تخم مرغ،دانۀ گندم بادام زمینی یافت می شود.رژیم های کم چربی-کم کلسترول،ممکن است فاقد مقادیر کافی گروه های متیل باشند.افرادی که از چنین رژیمهایی استفاده می کنند باید مکمل های حاوی گروه های متیل به غذای خود اضافه کنند.
مکمل های TMG،نظیر بتائین گلیسین،از چغندرقند بدست می آید.ترکیب اصلی یعنی بتائین،در ترکیب با اسید هیدروکلریک برای کمک به هضم در دسترس است.اما،این ترکیب شدیداً سوزاننده است و به همین خاطر در افزایش کارایی ورزشی از آن استفاده نمی شود.شکل توصیه شده TMG،قرص های این ترکیب است که به صورت 100 میلی گرمی در دسترس است.برای افزایش قدرت و استقامت ورزششی خود 1تا3 قرص در روز مصرف کنید.اگر مکملTMG در اختیار ندارید،نا امید نشوید،از کولین که سه گروه متیل راتأمین می کند،استفاده نمایید.کولین در بدن از آمینو اسیدهای متیونین یا سرین ساخته می شود.
دی متیل گلیسین(DMG)
اگر چه DMG یک اکسیژن رسان قوی نیست ولی بسیاری از ورزشکاران از آن استفاده می کنند و مورد تأیید ایشان است.DMG ویتامین روسی نامیده می شود ،زیرا تحقیقات زیادی روی اثرات اکسیژن رسانیDMG در روسیه انجام شد.هر روز بر تعداد پزشکانی که DMG را برای بیماران قلبی شان به طور منظم تجویز کرده(به طور متوسط،60میلی گرم در روز) و نتایج دلخواهی گرفته اند،افزوده می شود.