شهزاد محمدیان

کورتیکواستروئیدها و یا به اصطلاح کورتون‌ها داروهایی هستند که هورمون‌های مشابه آن‌ها در بدن انسان به طور طبیعی برای مقابله با استرس، جراحت و بیماری ترشح می‌شوند.

افزایش دفع پتاسیم از بدن و احتمال کمبود پتاسیم یکی از عوارض مصرف این نوع داروها است. بنابراین بهتر است کسانی که به مدت طولانی کورتون مصرف می‌کنند، از مواد غذایی غنی از پتاسیم بیشتر استفاده کنند. پتاسیم عمدتاً به مقدار زیاد در میوه‌ها و سبزی‌ها خصوصاً موز، کیوی، آلو، گوجه فرنگی، سیب زمینی و بروکلی و نیز در انواع گوشت قرمز، گوشت پرندگان و ماهی و همچنین در برخی انواع مغزها مانند پسته و بادام وجود دارد.

استئوپروز یکی از عوارض شایع مصرف استروئیدها است که شکستگی‌های ناشی از آن سالیانه سبب مرگ و میر بسیاری از افراد می‌شود. با توجه به اینکه کورتیکواستروئیدها باعث کاهش جذب و افزایش دفع کلسیم می‌شوند، کمبود این عنصر در کسانی که از این داروها استفاده می‌کنند، رخ می‌دهد و در نتیجه این افراد به پوکی استخوان مبتلا می‌شوند. بنابراین کسانی که از این نوع داروها مصرف می‌کنند، باید از منابع غذایی سرشار از کلسیم نظیر شیر، ماست، پنیر و غذاهای غنی شده با کلسیم به مقدار کافی مصرف نمایند.

کورتیکواستروئیدها باعث مقاومت به انسولین در سلول‌های بدن می‌گردند. افرادی که مجبور به مصرف کورتیکواستروئیدها هستند، باید به طور منظم قند خون خود را کنترل نمایند. برای کنترل قند خون بهتر است از مصرف انواع قندهای ساده نظیر شکلات و شیرینی، قند و شکر پرهیز شود. میوه‌های خشک، آب‌میوه‌ها و انواع دسر نیز قند بالایی دارند و حتی مصرف زیاد میوه‌های تازه نیز می‌تواند منجر به بالا رفتن قند خون شود، اما مصرف سبزیجات می‌تواند در کاهش قند خون موثر باشد. سبزی‌ها حاوی فیبر هستند. فیبرها کمک می‌کنند تا قند موجود در غذا کمتر و به آهستگی جذب شود، بنابراین مصرف سبزی همراه با غذا برای کنترل قند خون توصیه می‌شود.

یکی از عوارض مصرف کورتیکواستروئیدها افزایش فشار خون به علت احتباس آب و سدیم بر اثر مصرف این دسته از داروها است. به منظور جلوگیری و کنترل این مشکل بهتر است بیماران دریافت روزانه سدیم را محدود کرده و از افزودن نمک به غذا اجتناب نمایند

تهیه کنندگان

دکتر شهزاد محمدیان( متخصص تغذیه ورزشی از استرالیا

زهرانگهبان ( کارشناس ارشد تغذیه ورزشی